Przedsiębiorcy
Klienci indywidualni
Pomoc prawna
tel. +48 91 488 37 14 kom. +48 737 185 000 kancelaria@pomianowska.pl
Opiekun prawny czy kurator.
Podstawowa różnica między opiekunem prawnym a kuratorem jest taka, iż opiekun prawny jest ustanawiany dla osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej, a kurator – dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej.
Opiekun
Osoba całkowicie ubezwłasnowolniona jest pozbawiona możliwości dokonywania czynności prawnych np. nie może podarować ani sprzedać swojego majątku, nie może wynająć mieszkania, zobowiązać się do wykonania zlecenia, czy też sporządzić testamentu. Opiekun jest powołany do ochrony interesów osobistych i majątkowych osoby pozostającej pod jego opieką i podlega w tym zakresie nadzorowi sądu opiekuńczego. We wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku osoby pozostającej pod opieką opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego. Opiekun powinien wykonywać swe czynności tak jak tego wymaga dobro osoby pozostającej pod opieką, a naruszenie jej dobra stanowi podstawę do zwolnienia opiekuna. Opiekun nie działa – nawet w najmniejszym stopniu – w celu zaspokajania własnych potrzeb.
Zadaniem opiekuna jest dbanie o to, aby ubezwłasnowolniony miał środki do życia, a w razie ich braku, powinien dochodzić dla niego odpowiednich świadczeń. Musi zadbać, aby miał zapewnioną opiekę lekarską, by sobie nie szkodził i nie stwarzał zagrożenia dla innych osób. Przy tym do obowiązków opiekuna nie należy ponoszenie jakichkolwiek nakładów i wydatków na rzecz podopiecznego.
Kurator
Zadaniem kuratora jest opieka nad majątkiem i sprawami życiowymi osoby częściowo ubezwłasnowolnionej. Podobnie jak opiekun prawny, ma dbać o to, aby jego podopieczny miał środki do życia, zapewnioną opiekę lekarską, ale nie jest zobowiązany do ponoszenie jakichkolwiek nakładów i wydatków na rzecz podopiecznego.
Osoba częściowo ubezwłasnowolniona ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Potrzebuje pomocy przy prowadzeniu swoich spraw, ale jej stan nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego. Może zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego, jak bieżące zakupy, usługi (np. fryzjerskie), rozporządzać zarobkiem oraz dokonywać czynności dotyczących przedmiotów oddanych tej osobie do swobodnego użytku. Nie może natomiast samodzielnie zaciągać zobowiązań oraz rozporządzać swoimi prawami. Wymagana jest do tego zgoda ustanowionego kuratora. Do reprezentowania podopiecznego i zarządzania jego majątkiem kurator jest uprawniony tylko wtedy, gdy sąd opiekuńczy tak postanowi. W przeciwnym razie jest wyłącznie doradcą.
Ustanowienie opiekuna/kuratora
Opiekunem lub kuratorem może zostać osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, czyli pełnoletnia, nie ubezwłasnowolniona oraz korzystająca z pełni praw publicznych, a także osoba w stosunku do której nie zachodzi prawdopodobieństwo, że nie wywiąże się należycie z obowiązków opiekuna lub kuratora.
Kandydat powinien cieszyć się nieposzlakowaną opinią, stanem zdrowia pozwalającym na pełnienie funkcji opiekuna lub kuratora oraz nie może być karany za przestępstwo popełnione umyślnie. Przez wzgląd na dobro osoby pozostającej pod opieką, opiekunem/kuratorem powinna by osoba z jego rodziny bądź krewnych. W braku takich osób sąd opiekuńczy zwraca się o wskazanie opiekuna/kuratora do właściwej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej albo organizacji społecznej.
Ustanowienie opiekuna i kuratora następuje postanowieniem sądu opiekuńczego, przed którym składa się przyrzeczenie. Sąd wydaje tzw. zaświadczenie, stanowiące dowód uprawnień względem ubezwłasnowolnionego.
Wynagrodzenie opiekuna/kuratora
Sąd opiekuńczy przyzna opiekunowi/kuratorowi za sprawowanie opieki na jego żądanie stosowne wynagrodzenie okresowe lub wynagrodzenie jednorazowe w dniu ustania opieki/kurateli lub zwolnienia go od niej. Pokrywane jest ono z dochodów lub majątku osoby, dla której opiekun/kurator jest ustanowiony. Jeśli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku wynagrodzenie pokrywane jest ze środków publicznych i wypłacane przez ośrodek pomocy społecznej.
Wysokość wynagrodzenia w stosunku miesięcznym, nie może przekroczyć 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia.
Wynagrodzenia nie przyznaje się, gdy nakład pracy opiekuna/kuratora był nieznaczny lub czyni zadość zasadom współżycia społecznego.